Συνέντευξη της κολλεκτίβας CrimethInc. (CWC) στη σουηδική αναρχική εφημερίδα Brand1

Αυτή είναι η αγγλική εκδοχή μιας συνέντευξης που εμφανίζεται στο νέο τεύχος της Brand, μιας τριμηνιαίας σουηδικής αναρχικής εφημερίδας που ιδρύθηκε το 1898. Διερευνά την συνθετότητα της αμφισβήτησης του καπιταλισμού έξω από την οικονομία, ξεκαθαρίζοντας σε μεγάλο βαθμό τη σύγχυση σχετικά με την διαβόητη αντι-εργασιακή στάση που αποδίδεται στην CrimethInc. Για να παραγγείλετε ένα αντίτυπο της Brand, επικοινωνήστε στη διεύθυνση: distro@anarkistisktidning.org.

– Η θεματική του παρόντος τεύχους της Brand είναι η εργασία. Η CrimethInc. αποκαλεί τον εαυτό της “Κολλεκτίβα πρώην-εργατών” (“Ex-Workers’ Collective”). Τι σημαίνει “εργασία” για σας και γιατί την αφήσατε πίσω σας;

Δεν πρόκειται για το ότι όλοι όσοι εμπλέκονται με την CrimethInc. έχουν αφήσει μόνιμα πίσω την εργασία αλλά ότι εστιάζουμε στο τι μπορούμε να κάνουμε έξω από τον ρόλο μας ως εργατών στην καπιταλιστική οικονομία. Ταυτοποιούμενοι ως πρώην-εργάτες είναι ένας τρόπος να τονίσουμε ότι θέλουμε τις ζωές μας να περιστρέφονται γύρω από αυτό που κάνουμε ελεύθερα έξω από τη μισθωτή εργασία και τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό.

Αισθανόμαστε ότι ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός ανταμοίβει τους πιο αδίστακτους και ιδιοτελείς ανθρώπους με την μεγαλύτερη εξουσία, και ότι η συμμετοχή σε μια τέτοια οικονομία μας στραγγίζει κάθε δυναμικό ως ανθρώπινων όντων, μετατρέποντας τη δημιουργικότητα και την εργατική μας δύναμη σε τέρατα (όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη και η πατριαρχική προπαγάνδα) που μας καταστρέφουν και μας υποδουλώνουν. Όσο λιγότερο συνεισφέρει κανείς σ’αυτό, τόσο το καλλίτερο – και όσο περισσότερο πραγματώνουμε το δυναμικό μας έξω από την οικονομία, τόσο καλλίτερα μπορούμε να την πολεμήσουμε.

Στο βασίλειο της καπιταλιστικής ιδεολογίας, υπάρχουν κάποιοι που ταυτίζονται με τον ρόλο τους ως εργατών – μετράνε την αξία τους σύμφωνα μ’ αυτό που παράγουν και τα λεφτά που βγάζουν, το ίδιο ακριβώς που συμβαίνει με την οικονομία. Σήμερα υπάρχουν πιθανόν περισσότεροι εργάτες που δεν ταυτίζονται καθόλου με τον ρόλο τους ως εργατών – γι’ αυτούς, είναι φανερό ότι δουλεύουν μόνο επειδή αναγκάζονται να βγάζουν λεφτά για να πληρώνουν λογαριασμούς. Οι “πραγματικές ζωές” τους είναι αλλού – για παράδειγμα, στην κατανάλωση του ελεύθερου χρόνου. Συνεπώς, η ταύτιση με τις μη-εργασιακές πτυχές της ζωής δεν κάνει απαραίτητα έναν εργάτη επαναστάτη. Παρ’ όλα αυτά, νιώθουμε ότι οι εντάσεις σ’αυτή την πτυχή της σύγχρονης κοινωνίας μπορούν εύκολα να γεννήσουν επαναστατικές επιθυμίες, αν απαιτούμε πράγματα που η καπιταλιστική οικονομία δεν μπορεί να ικανοποιήσει. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η απαίτηση να είμαστε ελεύθεροι να ζούμε με πληρότητα κάθε στιγμή· προφανώς, όσο υπάρχει καπιταλισμός, αυτό θα είναι αδύνατο για τους περισσότερους από μας, οπότε αυτή η επιθυμία μπορεί να εμπνεύσει τους ανθρώπους να επαναστατήσουν και να αντισταθούν.

Στο βασίλειο της αντικαπιταλιστικής ιδεολογίας, υπάρχουν επίσης κάποιοι που ταυτίζονται με τον ρόλο τους ως εργατών. Γι’ αυτούς, ο πρωταρχικός τρόπος που βλέπουν για την αμφισβήτηση του καπιταλισμού είναι η οργάνωση μαζί με άλλους εργάτες για τη διεκδίκηση μεγαλύτερων μισθών κοκ. Στην καλλίτερη περίπτωση, οι επίδοξοι επαναστάτες εργάτες μπορούν να ελπίζουν να καταλάβουν τους χώρους δουλειάς και να τους χρησιμοποιήσουν για να παράγουν προϊόντα που θα μοιραστούν σε όλους, όπως έχουν περιγράψει ο Μαρξ και διάφοροι αναρχοσυνδικαλιστές. Όμως, από το 1848 έχουν αλλάξει πολλά. Στην εποχή της κλιματικής αλλαγής και των αποξενωτικών τεχνολογιών, γίνεται πολύ δύσκολο να πιστέψουμε ότι μπορεί να παραχθεί οτιδήποτε αξιόλογο σ’ αυτούς τους εργασιακούς χώρους. Εξαιτίας αυτού, αισθανόμαστε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους επίδοξους επαναστάτες να πειραματιστούν και έξω από τους χώρους δουλειάς, όπου οι δραστηριότητές μας και η αίσθηση του εαυτού μας δεν υπαγορεύονται από τις ανάγκες της παραγωγής και του ανταγωνισμού. Οργανώνοντας ένα κατειλημμένο κοινωνικό κέντρο ή μια “Πραγματικά Πραγματικά Ελεύθερη Αγορά” (“Really Really Free Market”²), ανακαλύπτουμε περισσότερες ενδείξεις του κόσμου στον οποίο θέλουμε να ζήσουμε απ’ ό,τι θα μπορούσαμε ποτέ να ανακαλύψουμε κάτω από το μαστίγιο των αφεντικών. Ο Μαρξ και ο Λένιν μπορεί να αποκαλούν κάτι τέτοιο αστικό· θα μπορούσαμε να αντιτείνουμε ότι θέλουμε την επανάσταση τόσο όσο την ήθελαν κι αυτοί αλλά, σε αντίθεση μ’ αυτούς, μπορούμε να φανταστούμε μια κοινωνία χωρίς εξουσιαστικές δομές ή καταστροφική μαζική παραγωγή.

Οπότε, το να αποκαλούμε τους εαυτούς μας πρώην-εργάτες είναι και μια πρόκληση σ’ εμάς τους ίδιους να αξιοποιήσουμε με τον καλλίτερο τρόπο το δυναμικό μας έξω από την ανταλλακτική οικονομία εδώ και τώρα, ώστε να παλέψουμε ενάντια σ’ αυτή την οικονομία. Φυσικά, διαφορετικά άτομα, τάξεις, φύλα και εθνικότητες σχετίζονται διαφορετικά μ’ αυτό το δυναμικό, ανάλογα με το πόσα έχουν αποστερηθεί από τις ιεραρχικές κοινωνικές δομές και την καταπίεση. Μερικοί εργάτες έξω από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ – ας πούμε, δεν έχουν σχεδόν καθόλου ελεύθερο χρόνο και πόρους έξω από τον εργασιακό χώρο· το βασικό τους όπλο ενάντια στον καπιταλισμό είναι η δυνατότητά τους να αρνηθούν να δουλεύουν. Σε άλλα μέρη στον κόσμο – ας πούμε, στην Ινδία και την Αφρική – υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που είναι ήδη άνεργοι. Μερικοί δογματικοί μαρξιστές λένε ότι δεν μπορούν να είναι μέρος του “επαναστατικού υποκειμένου” γιατί δεν είναι σε θέση να καταλάβουν τα μέσα παραγωγής· θα μπορούσαμε να αντιτάξουμε σ’ αυτό ότι κι αυτοί μπορούν να συμμετάσχουν στην επαναστατική πάλη διακόπτοντας τα κανάλια διανομής και ελέγχου (σκεφτείτε τους πικετέρος στην Αργεντινή ή τα φτωχόπαιδα που την “έπεσαν” στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ στην Αφρική).

Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, νεαροί Σουηδοί εργάτες: στη Σουηδία και τις ΗΠΑ, πολλοί από μας έχουμε πολύ αχρησιμοποίητο δυναμικό για να δράσουμε έξω από την ανταλλακτική οικονομία και να πολεμήσουμε τον καπιταλισμό. Στις χώρες μας υπάρχει ένας κάποιος βαθμός κοινωνικής κινητικότητας και κοινωνικής ασφάλειας και αρκετές πολυτέλειες είναι διαθέσιμες με πίστωση· αυτά μπορούν να θέλξουν τους εργάτες ώστε να ταυτίσουν τα συμφέροντά τους με αυτά των μεσαίων τάξεων, μάλλον, παρά να επιθυμούν την ελευθερία μέσα από την κατάργηση του καπιταλισμού. Οπότε, μια από τις βασικές προκλήσεις στο πλαίσιό μας είναι η διάδοση ανάμεσα στους εργάτες ενός συστήματος αξιών που να αντιπαρατίθεται με το σύστημα αξιών της μεσαίας τάξης. Οι αξίες της μεσαίας τάξης σημαίνουν ότι, αφού ένας εργάτης μπορεί κάποια μέρα να έχει την οικονομική ευχέρεια να είναι ιδιοκτήτης του σπιτιού του, ταυτίζεται με τους νόμους των πλουσίων που προστατεύουν αυτούς με τα “μέγαρα” – έστω κι αν οι νόμοι αυτού χρησιμοποιούνται εναντίον φτωχών ανθρώπων όπως οι ίδιοι. Ένα παράδειγμα αντίθετων αξιών θα ήταν το να δίνουμε μεγαλύτερη αξία στη συλλογικότητα, στο είναι-μαζί, και όχι στην ιδιοκτησία, οπότε εργάτες (ή πρώην-εργάτες) θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν ζώντας φτηνά σε συλλογικούς χώρους χωρίς τον έντονο καταναλωτισμό που εξαρτάται από το στάτους του καθενός. Όσο λιγότερο χρειαζόμαστε να αγοράζουμε για να αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας, τόσο λιγότερο είμαστε στο έλεος των εχθρών μας. Αυτό ισχύει επίσης και την οργάνωση στον εργασιακό χώρο – όσο λιγότερο αισθάνονται οι εργάτες ότι χρειάζονται τις πολυτέλειες που παράγονται από τον καπιταλισμό και όσο περισσότερο οι ανάγκες τους προέρχονται έξω από την καπιταλιστική οικονομία, τόσο περισσότερο χρόνο και τόσο πιο σθεναρά μπορούν να απεργήσουν.

Παρεμπιπτόντως, πραγματικά θαυμάσια πράγματα συμβαίνουν όταν απεργούν εργάτες: γράφουν έργα για τις συνθήκες στον εργασιακό χώρο τους, γνωρίζονται μεταξύ τους έξω από τους περιορισμούς του του χώρου δουλειάς, βοηθούν ο ένας τον άλλο, στέκονται στον ήλιο και υψώνουν τις φωνές τους – μερικές φορές αξιοποιούν ακόμα και τον εξοπλισμό της εταιρείας για να φτιάξουν πράγματα σύμφωνα με τις δικές τους επιθυμίες. Θα μπορούσατε να πείτε ίσως ότι οι “πρώην-εργάτες” προσπαθούν να στήσουν μια διαρκή απεργία, να καταλάβουν τα μέσα παραγωγής με τη μορφή του δικού μας χρόνου και ενέργειας, σαν ένα βήμα προς την πρόκληση μιας γενικής απεργίας.

– Η CrimethInc. Διοργανώνει έναν εντυπωσιακό αριθμό από πρότζεκτ και εκδίδει έναν εντυπωσιακό αριθμό από βιβλία και περιοδικά. Δεν είναι αυτό δουλειά;

Ας μην σπαταλήσουμε πολύ χρόνο με τη σημειολογία – ας πούμε απλά ότι θεωρούμε πως υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα στην εθελοντική εργασία και τη μισθωτή δουλειά. Προφανώς, δεν είμαστε εναντίον της εργασίας – βάζουμε απίστευτη προσπάθεια στα πρότζεκτ μας. Ένα μέρος της δεν είναι καθόλου “ευχάριστο” – για παράδειγμα, η υποστήριξη των φίλων μας στη διάρκεια δικών και μακρόχρονων ποινών φυλάκισης ή το πλύσιμο όλων των πιάτων μετά το γεύμα τριακοσίων ανθρώπων σε μια “Πραγματικά Πραγματικά Ελεύθερη Αγορά”. Αλλά το σημαντικό είναι ότι όλη αυτή είναι δραστηριότητα που την έχουμε επιλέξει για μας, και όχι δραστηριότητα στην οποία μας καταναγκάζει η οικονομία.

– Ωραία, τι λέτε λοιπόν για την πράξη: Πώς μπορούμε να φανταστούμε την προσπάθεια της κολλεκτίβας CrimethInc., ας πούμε για την έκδοση ενός βιβλίου ή την διοργάνωση μιας συνάντησης; Υπάρχουν κείμενα της CrimethInc. που απορρίπτουν τις υποχρεωτικές συναντήσεις, την ομόφωνη λήψη αποφάσεων, ακόμα και την ατομική δέσμευση στις συλλογικές διαδικασίες. Οπότε, τι γίνεται όταν μαζευτείτε για να σχεδιάσετε ένα πρότζεκτ;

Ξέρετε, δεν υπάρχει “κομματική γραμμή CrimethInc.” για τίποτα, οπότε μπορεί να βρείτε κείμενα της CrimethInc. που να απορρίπτουν πράγματα που άλλα κείμενα (ή φορείς!) της CrimethInc. ενστερνίζονται. Διαφορετικές δομές είναι κατάλληλες για διαφορετικές καταστάσεις. Σε μερικές περιπτώσεις, χρειάζεσαι μια δομή που να δουλεύει για πολύ κόσμο που δεν γνωρίζεται μεταξύ του, που εγγυάται ότι καθένας από αυτούς θα έχει μια ίση φωνή. Αλλά οι πραγματικά αυστηρά φορμαλισμένες διαδικασίες τείνουν να πιο εξαντλητικές, οπότε μερικές φορές καταρρέουν με τον χρόνο. Χρησιμοποιούμε τέτοιε φόρμες όταν είναι απαραίτητο, αλλά προσπαθούμε επίσης να στήσουμε έναν μακροχρόνιο αγώνα που αν χρειαστεί μπορεί να είναι για όλη μας τη ζωή, οπότε προσπαθούμε να μην τις χρησιμοποιούμε όταν δεν είναι αναγκαίο. Επειδή δεν προσπαθούμε να πάρουμε αποφάσεις για ολόκληρες γειτονιές, αλλά να συνεργαζόμαστε μόνο σε συγκεκριμένα δημιουργικά πρότζεκτ, έχουμε την άνεση να είμαστε πιο ευέλικτοι.Τα περισσότερα πρότζεκτ μας λειτουργούν στη βάση μιας άτυπης ή ημι-άτυπης συναίνεσης ανάμεσα σε ομάδες συντρόφων που έχουν οικειότητα και συνάφεια και δουλεύουν μαζί αρκετό καιρό. Φαίνεται ότι αυτή η δομής έχει αποδειχτεί η πιο αποτελεσματική και με τη μεγαλύτερη διάρκεια για μας. Σημαίνει ότι ο κόσμος που συνεργάζετια σε ένα σχέδιο μοιράζεται μια μακροχρόνια “επένδυση” σ’ αυτό και ξέρουν τι να περιμένουν ο ένας από τον άλλο, οπότε δεν χρειάζεται να ξεκινάμε από την αρχή ξανά και ξανά.

– Αν ακολουθήσυμε αυτά που έχετε πει μέχρι τώρα, ακούγεται ότι η αντίληψή σας για τη δουλειά είναι στενά συνδεδεμένη με το σύστημα της μισθωτής εργασίας. Προφανώς, πολύς κόσμος εξαρτώνται από αυτό το σύστημα, διαφορετικά δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους, να ταΐσουν τους εαυτούς τους και τις οικογένειές τους κτλ. Πώς νομίζετε ότι θα πρέπει ο κόσμος αυτός να αντιμετωπίσει την κατάστασή του;

Ελπίζω να είναι καθαρό από την απάντηση προηγουμένως ότι βλέπουμε την άρνηση της εργασίας ως μια στρατηγική προσέγγιση γι’ αυτούς που μπορούν να την χρησιμοποιήσουν, όχι ως ένα “τεστ οξύτητας”³ για να δούμε ποιος είναι πραγματικά ριζοσπάστης. Το θέμα είναι απλά ότι στον βαθμό που ο κόσμος μπορεί να πραγματώσει το δυναμικό του έξω από την ανταλλακτική οικονομία, αυτό μπορεί να είναι ένα σημείο αφετηρίας αντικαπιταλιστικής αντίστασης. Δεν είναι το μοναδικό σημείο αφετηρίας, και δεν είναι διαθέσιμο σε όλους ή στον ίδιο βαθμό.

– Είστε εξοικειωμένοι με την κριτική ότι η στάση της πρώην-εργασίας ή της μη-εργασίας της CrimethInc. ίσως δουλεύει για νεαρά, εύπορα άτομα με ελάχιστες υποχρεώσεις, ίσως ιδιαίτερα για λευκά παιδιά της μεσοαστικής τάξης που διαθέτουν το χρώμα και τα ταξικά τους προνόμια ως ασφάλεια/καβάτζα αν βρεθούν σε μια δύσκολη κατάσταση. Τι λέτε γι’ αυτό;

Η άρνηση της εργασίας είναι μια στρατηγική που παίρνει διαφορετικές τακτικές μορφές σε διαφορετικές καταστάσεις· προφανώς, συγκεκριμένες τακτικές ταιριάζουν περισσότερο σε κάποιο κόσμο σε μερικές καταστάσεις απ’ ό,τι σε άλλους. Δεν λέμε ότι εργαζόμενες μητέρες που είναι μόνες τους, και δουλεύουν σαν σκλάβες όλη τη μέρα καθαρίζοντας πατώματα για να ταΐσουν τα παιδιά τους θα πρεπε να παραιτηθούν από τις δουλειές τους και να ζουν στον δρόμο· αλλά λέμε ότι αναρχικο που έχουν κάποιο άνετο εισόδημα από τη μισθωτή εργασία θα έπρεπε να σκεφτούν να περικόψουν το δικό τους ωράριο και να ξεκινήσουν ελεύθερα προγράμματα παιδικής μέριμνας. Δεν λέμε ότι οι Αφροαμερικανοί άντρες στις ΗΠΑ, που είναι συνέχεια υπό παρακολούθηση από ρατσιστές σεκιουριτάδες, θα έπρεπε να κλέβουν (αν και αρκετοί από αυτούς έχουν αναγκαστεί ήδη να το κάνουν)· λέμε ότι λευκοί ριζοσπάστες που μπορούν να κλέψουν πιο εύκολα θα έπρεπε να κλέβουν πόρους για συλλογικά πρότζεκτ που βοηθούν οποιονδήποτε χρειάζεται τροφή. Δεν λέμε ότι “ελευθερία” σημαίνει πανκ παιδιά της μεσαίας τάξης να εγκαταλείπουν το σχολείο γυρνώντας τον κόσμο με ωτοστόπ για κάνα δυο χρόνια πριν πάρουν υψηλά αμοιβόμενες δουλειές σε ΜΚΟ· λέμε ότι κανείς δεν είναι πραγματικά ελεύθερος μέχρι όλοι μας να μπορούμε να κάνουμε επιλογές που να βασίζονται μάλλον στην επιθυμία και όχι στην οικονομική ανάγκη, και το πρώτο βήμα προς την πραγματική ελευθερία είναι εμείς να αφιερωθούμε στην εφ’ όρου ζωής αντίσταση…είτε συνοδεύεται από έναν μισθό είτε όχι.

Αναρχικοί από την εργατική τη μεσαία τάξη στις ΗΠΑ και τη Σουηδία θα έπρεπε να είναι ειλικρινείς όσον αφορά την αναγνώριση των δικών μας προνομίων: έχουμε πρόσβαση σε πόρους και ευκαιρίες τις οποίες δεν έχουν άλλοι στον πλανήτη, και οφείλουμε σ’ αυτούς και στους εαυτούς μας να τις χρησιμοποιούμε προς όφελος όλων. Αυτό σημαίνει να ξοδεύουμε λιγότερο χρόνο δουλεύοντας για να βγάζουμε λεφτά για την προσωπική μας ανέλιξη στην καπιταλιστική κοινωνία και περισσότερο χρόνο πολεμώντας τον καπιταλισμό με νύχια και με δόντια. Ο περισσότερος κόσμος που συμμετέχει στα πρότζεκτ της CrimethInc. και άλλες σχετικές αντικαπιταλιστικές δραστηριότητες δεν έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς, ασφάλιση, συνταξιοδοτικά πλάνα, φανταχτερές γκαρνταρόμπες και συχνά πρέπει να κλέβουν και να κάνουν απατεωνιές για το επόμενο γεύμα τους· μερικοί από τους πιο σκληρούς επικριτές μας είναι πιθανό σε πολύ καλλίτερη κατάσταση, από οικονομική άποψη.

– Τι λέτε για την ηθική της πρώη-εργασίας στο πλαίσιο κοινοτήτων στις οποίες η ανεργία οργιάζει: πολλές κοινότητες έγχρωμων στις ΗΠΑ, ολόκληρες περιοχές στην Ανατολική Ευρώπη, αχανείς περιοχές στον λεγόμενο “Τρίτο Κόσμο”; Συχνά, η έλλειψη διαθέσιμης (μισθωτής) δουλειάς θεωρείται ένα σοβαρό πρόβλημα σ’ αυτές τις κοινότητες. Μερικοί πολιτικοί ακτιβιστές έχουν κατηγορήσει την CrimethInc. για “κυνισμό” σε σχέση μ’ αυτή την κατάσταση, επίσης και σχετικά με το περιεχόμενο της περιβόητης περίληψης στο οπισθόφυλλο του Evasion.

Οι διανοούμενοι της ελεύθερης αγοράς υποστηρίζουν πάντα την εκμετάλλευση των εθνών του “τρίτου κόσμου” από τις μεγαλοεταιρείες (συμπεριλαμβανομένων των γκέτο στις ΗΠΑ) λέγοντας ότι οι εκμεταλλευτές “δημιουργούν δουλειές” που είναι τόσο απελπισμένα αναγκαίες.Φυσικά, μια φορά κι έναν καιρό, πολύ πριν τον ευρωπαϊκό αποικοσμό, οι πρόγονοι αυτών των δυνάμει εργαζόμενων είχαν πρόσβαση στις πλουτοπαραγωγικές πηγές τριγύρω τους χωρίς να χρειάζεται να εμπορεύονται τις ζωές τους γι’ αυτές ως μισθωτοί σκλάβοι. Οι άνθρωποι στις αγροτικές περιοχές στο Μεξικό και τη Βραζιλία δεν χρειάζονται τόσο την εκμετάλλευση των εταιρειών όσο την αναδιανομή/μεταρρύθμιση στη γη. Η έλλειψη της μισθωτής εργασίας είναι πρόβλημα μόνο όταν συνδυάζεται με την καπιταλιστική κυριαρχία· το να κάνουμε εκστρατείες για δουλειές για όλους, αντί για την κατάργηση του καπιταλισμού είναι, αν είναι κάτι, κυνικό.

Αλλά η όλη ερώτηση χάνει κάπου το σημείο. Επειδή κάποιος χρειάζεται μια δουλειά για να βγάζει ένα εισόδημα στο Βελιγράδι δεν σημαίνει ότι ένας ριζοσπάστης στο Μάλμο τους κάνει καλό δουλεύοντας υπερβολικά αντί να αναπτύσσει αναρχικά πρότζεκτ και προσπάθειες διεθνούς αλληλεγγύης. Ανάλογα, υπάρχουν άνθρωποι σ’ ολόκληρο τον κόσμο που συνειδητά αρνούνται και αποφεύγουν τη δουλειά, ακόμα και στις πιο φτωχές περιοχές. Σε μερικές περιπτώσεις, αυτοί είναι άνθρωποι που οι μη-καπιταλιστικές παραδόσεις τους είναι ακόμα ζωντανές, που αντιστέκονται στην αφομοίωση στην κουλτούρα της παραγωγής, του ανταγωνισμού και της βίας.

Το βιβλίο Evasion πρέπει ειδικότερα να ειδωθεί στο πλαίσιο των προσπαθειών μας να προάγουμε “αντι-αξίες” στις ΗΠΑ, όπου οι αξίες της μεσαίας τάξης έχουν μολύνει σε μεγάλο βαθμό την εργατική τάξη. Παρουσιάζοντας μια περιπέτεια στην οποία ο πρωταγωνιστή τα βγάζει πέρα κυρίως χωρίς οικονομικά μέσα ή σταθερότητα, απαντούσαμε στο διάχυτο μήνυμα στα καπιταλιστικά ΜΜΕ ότι δεν υπάρχι απόλαυση ή ελευθερία χωρίς χρήμα. Πολλοί νεαροί που ξεκινούν με έναν μη κριτικό ενθουσιασμό/γοήτευση από το Evasion στη συνέχεια κινούνται σε πιο σοβαρές αντικαπιταλιστικές ιδέες και προσπάθειες. Το βιβλίο σίγουρα δεν είναι αντιπροσωπευτικό των περισσότερων πραγμάτων από αυτά που κάνουμε, αλλά ήταν απρόσμενα αποτελεσματικό στο να πετύχει τον συγκεκριμένο σκοπό του. Θα είχε μεγαλύτερο νόημα για πολιτικούς ακτιβιστές που αισθάνονται ότι μάλλον δεν αντιστοιχεί στη ζωή τους απλά να το αγνοήσουν, παρά να πάθουν εμμονή μ’ αυτό.

Παρεμπιπτόντως, όλη η κριτική που έχω ακούσει για το Evasion προέρχεται από μεσοαστούς ή φτωχούς εργάτες. Όταν το βιβλίο πρωτοεκδόθηκε, οι μεσήλικες Αφροαμερικάνοι και λευκοί άστεγοι, με τους οποίους μοιράστηκα κάποια καθήκοντα στο Food Not Bombs είπαν ότι το βρήκαν σωστό, συμπεριλαμβανομένου της παράθεσης στο οπισθόφυλλο. Παρ’ όλα αυτά, η παράθεση αφαιρέθηκε μετά την πρώτη εκτύπωση, σε ένδειξη σεβασμού προς την απελπισία που κάποιοι εξέφρασαν γι’ αυτήν.

– Μπορεί να υπάρχει οποιαδήποτε θέση για τα συνδικάτα; Τι λέτε για τον συνδικαλισμό; Την ταξική ανάλυση; Είναι όλα αυτά ξεπερασμένα αριστερίστικα μπαγάζια ή μπορεί να εξακολουθεί να είναι μια επιδίωξη που αξίζει τον κόπο, τουλάχιστον κάτω από συγκεκριμένες περιστάσεις;

Ω, ο συνδικαλισμός είναι ακόμα σημαντικός, οπωσδήποτε! Πιστεύω ότι ο περισσότερος κόσμος που συμμετέχει στα πρότζεκτ της CrimethInc. τον βλέπει ως μια συμπληρωματική στρατηγική, όχι μια ανταγωνιστική ιδεολογία. Κάποιοι συμμετέχουν ταυτόχρονα στην συνδικαλιστική οργάνωση και στην οργάνωση ενάντια στην εργασία· άλλοι προσπαθούν συνδέσεις μεταξύ των δύο, όπως το να προμηθεύουν κλεμμένο ή παρατημένο φαγητό σε μεροκαματιάρηδες και εργάτες σε απεργιακές περιφρουρήσεις. Όσον αφορά την ταξικά ανάλυση, ότι δεν είναι αρκετά ριζοσπαστική για να αποτελέσει το πλαίσιο των συμφερόντων μας ως εργατών σ’ αυτή την κοινωνία – πρέπει να αρχίσουμε να αναπτύσσουμε νέες αντιλήψεις για το ποια μπορεί να είναι τα συμφέροντά μας έξω από τις καπιταλιστικές δομές, αλλιώς οι λύσεις μας θα βασίζονται πάντα σε καπιταλιστικές προϋποθέσεις.

– Στο φως αυτού που λέτε, ποιες είναι οι προσδοκίες σας για το κίνημα των πρώην-εργατών;

Καθώς η οικονομία βασίζεται όλο και περισσότερο στην “επισφαλή” εργασία, θα είναι πιο σημαντικό από ποτέ να πειραματιστούμε με μορφές αντίστασης που η βάση τους είναι έξω από τον εργασιακό χώρο. Ανάλογα, στις ΗΠΑ, όπου τα περισσότερα συνδικάτα έχουν εντελώς απορροφηθεί στον μηχανισμό που διαιωνίζει την καπιταλιστική κυριαρχία, χρειαζόμαστε απεγνωσμένα διαφορετικά σημεία αφετηρίας για τον ταξικό πόλεμο. Ουσιαστικά οι αγώνες ενάντια στην εργασία μπορούν μόνο να συμπληρώνουν την οργάνωση στον χώρο δουλειάς – όσο, φυσικά, δεν τις παρανούμε ως δύο συγκρουόμενες προσεγγίσεις.

– Θα μπορούσατε να κλείσετε με κάποια παραδείγματα από το τι κάνουν οι “πρώην-εργάτες” εκτός από το να εκδίδουν βιβλία, να οργανώνουν διαμαρτυρίες και συνδιασκέψεις;

Στην κοινότητα που ζω, μια πόλη με λιγότερους από 15000 κατοίκους, συντηρούμε έναν αριθμό από προγράμματα επικεντρωμένα στην κοινότητα, που δεν θα μπορούσαμε ποτέ να συντηρήσουμε αν κάναμε μια δουλειά πλήρους απασχόλησης. Λειτουργούμε μια ελεύθερη διανομή λαχανικών στις δυο γειτονιές χαμηλού εισοδήματος και μερικές φορές έχουμε κι ένα πρόγραμμα ελεύθερου πρωϊνού για μετανάστες εργάτες. Το φαγητό γι’ αυτά προέρχεται από τα πεταγμένα αλλά και από εργαζόμενους που το παίρνουν στα κρυφά – άλλος ένας άλλος λόγος για να καλλιεργούμε δεσμούς ανάμεσα στους εργάτες και τους πρώην-εργάτες και για να κάνουμε δημοφιλή την κλοπή ενάντια στις εταιρείες. Κάθε μήνα, βοηθούμε με μια Really Really Free Market, στην οποία συναντιούνται εκατοντάδες ντόπιοι από όλα τα κοινωνικά στρώματα για να δώσουν και να πάρουν πράγματα χωρίς καμμιά καπιταλιστική ανταλλαγή. Έχουμε ένα πρόγραμμα αποστολής δωρεάν βιβλίων σε φυλακισμένους, μιας και οι συνθήκες στις φυλακές των ΗΠΑ είναι άθλιες και οι φυλακισμένοι δεν έχουν άλλη πρόσβαση σε υλικό για διάβασμα. Έχουμε ένα πρόγραμμα ελεύθερης διανομής περιοδικών, περίπου 6000 αντιτύπων, τα οποία τυπώνουμε με κλοπές και απατεωνιές, και διαθέτουμε σε τραπεζάκια σε δημόσιες εκδηλώσεις. Υπάρχουν “υπόγεια” δίκτυα που παρέχουν φροντίδα υγείας σε ανθρώπους που δεν μπορούν να την πληρώσουν, ιδιαίτερα γυναίκες. Και, φυσικά, έχουμε κήπους, μουσικές μπάντες, ομάδες ανάγνωσης, αφίσας και γκράφιττι, και μεγάλα πάρτυ.

Αυτά είναι μερικά μόνο παραδείγματα από αυτά στα οποία εστιάζουμε στον ελεύθερο χρόνο που αποκτούμε μένοντας έξω από την οικονομία. Στις ΗΠΑ, σε αντίθεση με τη Σουηδία, δεν υπάρχει καμμιά κρατική χρηματοδότηση για οποιαδήποτε κοινωνικά προγράμματα ή πολιτιστικά πρότζεκτ, οπότε πρέπει να κάνουμε αυτά τα πράγματα οι ίδιοι. Ίσως αυτό να είναι υγιές, γιατί σημαίνει ότι δεν θελγόμαστε ποτέ να κάνουμε πράγματα επειδή πληρώνουν περισσότερο. Μερικές φορές κάποιοι από μας συλλαμβάνονται για κλοπή από μαγαζιά, αλλά υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλο και μέχρι τώρα αυτό δεν έχει αποτελέσει ένα σοβαρό πρόβλημα – τουλάχιστον όχι σε σύγκριση με τις μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης που μερικοί σύντροφοι εκτίουν για οικολογικές άμεσες δράσεις,

Ευχαριστώ πολύ γι’ αυτήν την ευκαιρία να μιλήσουμε γι’ αυτό το αντικείμενο. Αν οποιοσδήποτε έχει περισσότερες ερωτήσεις, μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας στη διεύθυνση hello@CrimethInc.com. Καλή τύχη σε ό,τι κάνετε!