Πότε η “κεφαλή της πορείας” κάνει πολιτική: αιχμηρές σκέψεις πάνω σε έναν πρόλογο1

του AC της Carbure

Αυτός ο πρόλογος στη γερμανική μετάφραση του βιβλίου Contre la Loi Travail et son monde [Ενάντια στον εργασιακό νόμο και στον κόσμο του] συνιστά πρώτα απ’ όλα μια μακρόσυρτη αυτοαναφορική φλυαρία που απλώνεται σαν καθρέφτης για όσους θέλουν να τον αναγνωρίσουν. Πρόκειται προφανώς για το προϊόν “συλλογικών συζητήσεων” και μια εξέλιξη πάνω στο θέμα του παλιού συνθήματος “όλοι μαζί”, στο οποίο μπορεί και να συνοψιστεί αυτός ο πρόλογος. Πρόκειται για την πιο κοινότοπη ιδεολογική έκφραση ενός ρεύματος από τον αγώνα ενάντια στον Εργασιακό νόμο του 2016, που αποκαλεί τον εαυτό του “κεφαλή της πορείας”² (ή πιο συγκεκριμένα “μη κυβερνήσιμη γενιά”) ενώ στην πραγματικότητα είναι έκφραση του πολιτικοποιημένου τμήματος αυτής της φημισμένης πορείας, που αναπόφευκτα διασπάρθηκε και διαλύθηκε με το τέλος των διαδηλώσεων το 2016. Από την περίφημη ποικιλομορφία αυτής της πορείας μένει μόνο το αριστερίστικο μπλοκ, το μόνο αποθετήριο συζήτησεων και ερμηνειών αυτού του κινήματος, του τέλους του και των υποτιθέμενων συνεπειών του. Αυτό είναι καλό: οι συζητήσεις, α, το αριστερίστικο μπλοκ τις λατρεύει!

Ο αριστερίστικος ενωτισμός ταυτίζει στο ίδιο και το αυτό συνεχές τους αναρχικούς και τους αντίφα, τα συνδικάτα, τον Μελανσόν – ο οποίος έχει προαχθεί στο εκλογικό συμβολικό πέρασμα της ανανέωσης της “αληθινής” αριστεράς, τους αγώνες των γυναικών και τους αγώνες ενάντια στην ρατσιστική και την αστυνομική βία, χωρίς ποτέ να αναριωτιέται καν τι επιδιώκει κάθε αγώνας, χωρίς να ακούει τι θέλει να πει συγκεκριμένα, πώς συνδέεται με τους άλλους αγώνες, θέτοντας διαρκώς την προϋπόθεση του Ενότητας, ιερής και με κεφαλαία. Διαθεματικότητα σπρωγμένη στα ύψη μιας τεχνητής συμπερίληψης, με λίγα λόγια. Η ανάλυση είναι το μεγάλο κουτάλι που πρέπει να ανακατέψει τον χυλό που έχει φτιαχτεί έτσι ώστε να έχει την όμορφη ομοιογενή συνοχή του.

Αλλά οι σχέσεις αυτών που μάχονται ενάντια στην αστυνομική βία και την αριστερά δεν είναι τόσο ειδυλλιακές (θυμόμαστε τη σύγχυση ανάμεσα στην οικογένεια του Adama Traoré και τον Ruffin³, για να μην αναφέρουμε τις περισσότερο από διφορούμενες δηλώσεις του Μελανσόν σχετικά με την αστυνομική βία), όχι περισσότερο ειδυλλιακή από όσο ήταν η σχέση ανάμεσα στους Nuit Debout⁴ και τους “μπαχαλάκηδες”, ή οι σχέσεις ανάμεσα στα συνδικάτα και τους anarco-totos (αγνόησε ο συγγραφέας το ζήτημα των SO⁵ της CGT, και των γκλομπ τους, στην ενοποιητική του ανάλυση;) ή, επιπλέον, οι σχέσεις ανάμεσα στα συνδικάτα και τον Μελανσόν, ο οποίος θα ήθελε να διευθύνει πολιτικά τους αγώνες, ή ακόμα ανάμεσα στο “Κοινωνικό Μέτωπο” (αυτή την μεγαλοποιημένη έκφραση της ταμπέλας των “υπο-διακριτών” συνδικάτων -“βάσης”) και τις συνδικαλιστικές ηγεσίες, κ.λπ. Άλλωστε ούτε και το αριστερίστικο μπλοκ είναι πολύ ομοιογενές, ανάμεσα στους ωραίους ρεφορμιστές των “Ξάγρυπνων”, τους οργισμένους επαναστάτες που πρόσκεινται στην Αόρατη Επιτροπή και τους αναπόφευκτους νεαρούς Τροτσκιστές…

Εν συντομία, όπως πάντα, υπάρχει μια κατάσταση και είναι πολύπλοκη, όπως είδαμε τον Σεπτέμβρη. Αλλά το μόνο που ο πρόλογος έχει να πει για τις διαιρέσεις είναι ότι πρέπει να ξεπεραστούν και, εφόσον πρέπει να ξεπεραστούν, στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν. Τελικά, στο κείμενο αυτό, ανάμεσα στην “πολλαπλότητα των υποκειμενικοτήτων” υπάρχει μόνο ένα “υποκείμενο” και αυτό το υποκείμενο είναι της αριστεράς. Στην πραγματικότητα είναι Η αριστερά. Δεν υπάρχουν Άραβες, μαύροι, γυναίκες, κακοπληρωμένοι εργάτες, επισφαλείς εργάτες, εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα και δημόσιοι υπάλληλοι, αυτοαπασχολούμενοι και μικροαφεντικά, Γάλλοι και ξένοι, υπάρχει μόνο ο Άνθρωπος (ή ο “Λαός” του Μελανσόν) και ο Άνθρωπος , όπως το ξέρουν όλοι, είναι η Αριστερά.

Αυτό το είδος ενωτικής ιδεολογίας είναι πιθανόν να “φάει τα μούτρα του” πάνω στον πραγματικό κόσμο και τις ενεργές διαιρέσεις του, καθώς πρέπει να τις αποσιωπήσει, και να αντιμετωπίσει όλες αυτές τις “περιπλοκές” (με άλλα λόγια τους “ταξικούς αγώνες”) με το να βρει στις κάλπες της δημοκρατίας την μόνη πιθανή αποτελεσματική σύνθεση, όπως νιώθουμε να εμφανίζεται στο κείμενο. Άλλωστε, γι’ αυτό υπάρχει η δημοκρατία. Το αριστερίστικο μπλοκ θα πρέπει τότε να διασπαστεί έντονα και να διαιρεθεί ανάμεσα σε ριζοσπάστες και δημοκράτες.

Μόνο με τον τρόπο αυτό μπορούν να βρουν αυτά τα “συγκεκριμένα αιτήματα”, ως όφειλαν, την “πολιτική τους έκφραση”, όπως λέγεται στο συμπέρασμα, εκτός αν μείνουμε σε καθαρά πλατωνικές συζητήσεις για “την” πολιτική γενικά ή ικανοποιούμαστε με το να διερευνούμε τη σημασία ενός “ελάχιστου εισοδήματος” για περιοχές με ποσοστά ανεργίας 70%. Υπάρχουν αυτοί που αγωνίζονται και αυτοί που ξέρουν πώς θα πρέπει οι αγώνες να “εκφράζονται πολιτικά” και οι οποίοι θα θέλουν σίγουρα να αναλάβουν μέρος αυτής της “έκφρασης”.

Το κίνημα του 2016, που ονειρεύτηκε πολύ έναν καινούριο Μάη του 1968, παράγει πιθανόν ήδη τον Ιούλιό του και τον Κον-Μπεντίτ του: καριέρες προετοιμάζονται και επικυρώνονται ήδη με την “αξιοπιστία” [που φτιάχτηκε στους δρόμους] το 2016, αν και οι προοπτικές είναι σίγουρα χειρότερες και οι κενές θέσεις ελάχιστες. Δεν έχει σημασία: μετά τους αγώνες, όπως πάντα, οι δουλειές (και ο κόσμος τους) συνεχίζεται.

AC

Ο πρόλογος μπορεί να διαβαστεί εδώ: Extrémisme de centre et luttes sociales en France : de la Loi Travail aux élections présidentielles.