Κομμουνιστικοποίηση και απο-αποικιοποίηση

Ediciones ineditas¹

Ερωτηθήκαμε πρόσφατα σχετικά με τις σκέψεις μας για την κομμουνιστικοποίηση και την απο-αποικιοποίηση και το παρόν δοκίμιο είναι η απάντησή μας.

Θα πρέπει αρχικά να σημειωθεί ότι το περιβάλλον της κομμουνιστικοποίησης έχει πραγματικά ευρωπαϊκή προέλευση και σε μεγάλο βαθμό δεν θέτει την πραγματικότητα της αποικιοκρατικής εγκατάστασης στη λεγόμενη Αμερική (και άλλες αποικισμένες χώρες).

Οπότε γιατί μιλάμε ακόμα για κομμουνιστικοποίηση;

Εμείς που δουλεύουμε σ’ αυτό το πρότζεκτ εξακολουθούμε να βρίσκουμε αξία στη θεωρία της κομμουνιστικοποίησης επειδή δείχνει έναν καθαρό τρόπο για να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για τον κομμουνισμό άμεσα.

Αλλά τι είναι κομμουνισμός; Για μας, και άλλους συνταξιδιώτες, ο κομμουνισμός δεν είναι ένας τρόπος παραγωγής. Δεν είναι απλά ένα οικονομικό σύστημα “δικαιότερης” κατανομής του πλούτου. Είναι ένα ευρύ φάσμα τρόπων ζωής που βασίζονται στις κοινωνικές σχέσεις κοινότητας, που περιλαμβάνουν (αλλά χωρίς να εξαντλούνται σε αυτά) την αλληλοβοήθεια, την αλληλεγγύη, την κατάρρευση του διπόλου παραγωγή/κατανάλωση (συνεπώς, την κατάργηση της εργασίας), την κατάργηση του Κράτους, την κατάργηση του χρήματος, την κατάργηση της αξίας, την κατάργηση της φυλής και του φύλου ως πεδίων καταπίεσης, την κατάργηση της cis-ετερο-πατριαρχίας (και όλων όσων αυτή συνεπάγεται, όπως την υποχρεωτική ετεροσεξουαλικότητα). Μερικοί το ονομάζουν αυτό αναρχία. Μια άρνηση όλων των στηριγμάτων του Δυτικού καπιταλιστικού πολιτισμού.

Δεν μας ενδιαφέρει κάποιο μεταβατικό στάδιο, όπως ζητούν οι “επαναστάτες σοσιαλιστές”, ή για έναν σταδιακό τρόπο, όπως αυτοί που καλούν για “δυαδική εξουσία” ή την “οικοδόμηση της κομμούνας”. Εμείς που δουλεύουμε σ’ αυτό το πρότζεκτ δεν είμαστε αυτόχθονες, αλλά καταγόμαστε από αυτόχθονες. Καθώς οι δεσμοί μας με τους πολύ πιο κοινοτιστικούς τρόπους ζωής των αντίστοιχων αυτόχθονων προγόνων μας έχουν αποκοπεί, δεν μας απομένει παρά να βρούμε άλλους δυνατούς δρόμους προς έναν ελεύθερο και κοινοτιστικό τρόπο ζωής χωρίς να σφετεριζόμαστε σύγχρονους ή παλιούς τρόπους ζωής των αυτόχθονων (αν και η κατανόηση αυτών των τρόπων ζωής θα είναι εξαιρετικής σημασίας για ένα πετυχημένο σχέδιο εξασφάλισης ενός ελεύθερου, κοινοτιστικού τρόπου ζωής που δεν θα οδηγεί στην καταστροφή όλων μας). Δεν ισχυριζόμαστε ότι η κομμουνιστικοποίηση θα αντικαταστήσει την αντίσταση των αυτόχθονων και την εξέγερση ενάντια στον αποικιοκρατικό καπιταλιστικό κόσμο, αντίθετα λέμε ότι πιστεύουμε πως χωρίς την αντίσταση και την εξέγερση αυτός ο αποικιοκρατικός καπιταλιστικός κόσμος θα παραμείνει.

Πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι αν και θεωρητικοί της κομμουνιστικοποίησης χρησιμοποιούν μαρξικές² κατηγορίες και έννοιες, δεν βλέπουν αυτές τις κατηγορίες και έννοοιες σαν αιώνιες. Τις αναγνωρίζουμε ως εργαλεία που ανέπτυξε ο Μαρξ για να κατανοήσει και να ασκήσει κριτική στον καπιταλισμό (της εποχής του) και όχι απαραίτητα ως αιώνιες κατηγορίες και έννοιες που θα υπάρχουν ή θα έπρεπε να υπάρχουν πάντα. Δεν θα μεταφέρουμε αυτές τις έννοιες σε έναν μετα-καπιταλιστικό, απο-αποικισμένο κόσμο. Αν μη τι άλλο, ο κομμουνισμός για τον οποίο γράφουμε θα είναι μια ξεκάθαρη ρήξη όχι μόνο με τον καπιταλισμό, το Κράτος, την πατριαρχία, τη λευκή κυριαρχία αλλά από τον ίδιο τον δυτικό πολιτισμό. Αυτός είναι ο λόγος που οι θεωρητικοί της κομμουνιστικοποίησης αποκαλούν συχνά τον εαυτό τους κομμουνιστές και όχι μαρξιστές.

Αυτό που σε μεγάλο βαθμό προσφέρει η θεωρία της κομμουνιστικοποίησης δεν είναι ένα παγιωμένο πρόγραμμα αλλά μια κατανόηση του πώς λειτουργεί ο καπιταλισμός (με τα εμπεδωμένα περιγράμματα της φυλής και του φύλου) και του τι θα σήμαινε η κατάργησή του. Αφήνει χώρο για αυτοσχεδιασμό και ευελιξία για τη στιγμή της πραγματικής διαδικασίας του πώς θα μπορούσε να μοιάζει ο κομμουνισμός (ή η αναρχία). Δεν υπάρχει εδώ μια σταθερή κομματική γραμμή.

Ο κομμουνισμός δεν είναι μια κατάσταση πραγμάτων που πρέπει να εδραιώσουμε (ή να επιβάλλουμε) αλλά μάλλον η πραγματική κίνηση/κίνημα που καταργεί την παρούσα κατάσταση πραγμάτων. Και αν μερικοί μαρξιστές κομμουνιστές, και μερικοί αναρχικοί, προσπαθούν να διατηρήσουν/εδραιώσουν την ίδια αποικιοκρατική-αποικιστική σχέση με τη γη, τότε δεν πρόκειται καθόλου για κομμουνισμό. Άποικοι που χτίζουν μια κοινότητα/κομμούνα σε μια κατειλημμένη γη εξακολουθούν να διατηρούν μια ταξική κοινωνία. Μια ταξική κοινωνία στην οποία οι άποικοι πραγματικά εξακολουθούν να αποτρέπουν/εμποδίζουν τους αυτόχθονες από το να αναπαράγουν τους τρόπους ζωής τους όπως αυτοί θεωρούν ότι τους ταιριάζει.

Τώρα, η απο-αποικιοκρατικοποίηση/απο-αποικισμός, όπως και ο κομμουνισμός, είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Και όπως ο πλήρης κομμουνισμός, ο απο-αποικισμός (ή αντι-αποικιοκρατία) θα διαφέρει από μέρος σε μέρος, από βιότοπο³ σε βιότοπο κλπ. Δεν υπάρχει κάποιο πλάνο που να ταιριάζει σε όλα (και δεν θα έπρεπε να υπάρχει) και η δημιουργία ενός τέτοιου πλάνου πήγαινε εντελώς κόντρα στις ισχυρές αναρχικές μας τάσεις.

Μπορούμε να σκεφθούμε για την κομμουνιστικοποίηση και τον απο-αποικισμό ως δυο πτυχές του ίδιου καιρικού συστήματος. Η κομμουνιστικοποίηση θα μπορούσε να επιτεθεί στις καπιταλιστικές κοινωνικές σχέσεις που υπάρχουν σε μια κατακτημένη γη, αλλά προφανώς δεν θα πήγαινε πολύ μακριά. Γράφουμε αυτές τις γραμμές από την κατεχόμενη περιοχή των Tongva⁴, γνωστής και με την αρχική της ονομασία Tovaangar, και δημιουργώντας απλά τον κομμουνισμό (αναρχία) χωρίς να κάνουμε καμμιά προσπάθεια να αποδοθούν οι περιοχές των αυτόχθονων στους αρχικούς κατοίκους τους δεν θα ήταν (για μια ακόμα φορά) κομμουνισμός. Ο απο-αποικισμός (αντι-αποικιοκρατία) μάς θυμίζει αυτό που πρέπει να γίνει.

Η σύζευξη της κομμουνιστικοποίησης και του απο-αποικισμού αναγνωρίζει, ιδιαίτερα με την διαρκώς εντεινόμενη κλιματική “αλλαγή”, ότι οι άποικοι δεν καταλαβαίνουν σε βάθος, ούτε καν επιφανειακά, την βαθιά φυσική ιστορία της γης στην οποία βρίσκονται. Εδώ, στην πόλη που αποκαλείται Λος Άντζελες, είμαστε διαρκώς αντιμέτωποι με τον αυξανόμενο κίνδυνο τεράστιων ανεξέλεγκτων δασικών πυρκαγιών. Αλλά οι ανεξέλεγκτες πυρκαγιές είναι ένα αρχαίο κομμάτι αυτού του τοπίου. Η οικολογία αυτού του τοπίου που έγινε διάσημη, μέσω της μαζικής συγκεκριμενοποίησής της [particularization], σ’ ολόκληρο τον κόσμο, εξαρτάται από τη φωτιά για την ανανέωσή του. Αυτό που έχει προκαλέσει μια αύξηση του κινδύνου για τους ανθρώπους δεν είναι μόνο η κλιματική αλλαγή που φέρνει λιγότερη βροχή και πιο ζεστό καιρό αλλά, επίσης, το γεγονός ότι η αμείωτη/αμετρίαστη καπιταλιστική ανάπτυξη έχει κάνει επικερδές την οικοδόμηση περιοχών σε σημεία που παλιά θα καίγονταν με ελάχιστη επίδραση στην ανθρώπινη ζωή: λόφοι, δάση στα βουνά κλπ.

Η κομμουνιστικοποίηση λειτουργεί διορθωτικά για τον μαρξισμό και τον αριστερό αναρχισμό που απλά καλούν για ένα διαφορετικό είδος διαχείρισης της παραγωγής (εργατική αυτοδιαχείριση, διαχείριση από το κράτος) αντί για ένα θεμελιακά διαφορετικό σύνολο κοινωνικών σχέσεων. Ακόμα και ο Μαρξ παρατηρεί ότι ο κομμουνισμός είναι μέρος της επιστροφής της ανθρώπινης κοινότητας σε μια επανασύνδεση με τη γη, αντί της προσπάθειας του καπιταλισμού να ελέγξει και να αποσπάσει από αυτήν όσο περισσότερη αξία γίνεται (αν και είμαστε κριτικο επίσης απένταντι στον ανθρωπισμό). Από την αρχή του αποικισμού, αυτόχθονες λαοί σε ολόκληρο τον κόσμο επαναλαμβάνουν ότι ο αποικιοκρατικός-καπιταλιστικός τρόπος ζωής δεν είναι απλά μια ανθρώπινη γενοκτονία αλλά και μια αμείωτη πράξη οικοκτονίας.

Έτσι καταλαβαίνουμε τα πράγματα. Είναι μια εργασία σε εξέλιξη, αλλά είναι η δική μας κατανόηση. Δεν μπορεί να υπάρξει “απο-αποικισμένο σοσιαλιστικό κράτος”, όπως ακριβώς δεν μπορεί να υπάρξει κάτι τέτοιο όπως ο “επιστημονικός σοσιαλισμός”. Ένας τρόπος ζωής δεν μπορεί να είναι επιστήμη. Αυτό που επιθυμούμε είναι να δούμε τη λέξη κομμουνισμό, ακόμα και τη λέξη αναρχία, να έχουν τελικά ξεχαστεί και αντί γι’ αυτό, να ζούμε σε έναν κόσμο στον οποίον να μπορούμε να συνδεόμαστε άμεσα με τη γη και μεταξύ μας, καταλαβαίνοντας ότι αυτή η αποσύνδεση είναι μια αλλοτρίωση πολύ αρχαιότερη από την αλλοτρίωσή μας εξαιτίας της εργασίας στον καπιταλισμό.

𝔢𝔡𝔦𝔠𝔦𝔬𝔫𝔢𝔰 𝔦𝔫𝔢𝔡𝔦𝔱𝔞𝔰

ένα αντιπολιτικό πρότζεκτ

για την αναρχία και τον κομμουνισμό