και των επερχόμενων διαμαρτυριών στο Εκουαδόρ από την πλευρά μιας ριζοσπαστικής κριτικής1
Το κείμενο που ακολουθεί είναι μετάφραση ενός κειμένου από τους Proletarios Revolucionarios, μια ομάδα της υπεραριστεράς από το Κίτο του Εκουαδόρ. Αν και η ομάδα διαλύθηκε το 2016, μας πρόσφεραν αυτή την ανάλυση που δημοσιεύτηκε στις 2 Οκτωβρίου του 2019. Το πρωτότυπο κέιμενο στα ισπανικά μπορεί να βρεθεί εδώ.
Τα πρόσφατα οικονομικά μέτρα από την κυβέρνηση του Εκουαδόρ είναι μέτρα λιτότητας που χρησιμοποιούνται σε καιρούς καπιταλιστικής κρίσης, και τα οποία έχουν εφαρμοστεί από κυβερνήσεις δεξιές, “νεοφιλελεύθερες”, αριστερές και “σοσιαλιστών του 21ου αιώνα” σ’ ολόκληρο τον κόσμο, επειδή αυτές έχουν σαν όριο την ίδια λογική της καπιταλιστικής παραγωγής, παραγωγής που ζει από την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Στην πραγματικότητα, σε περιόδους κρίσης το κεφάλαιο εφαρμόζει πάντα και παντού την ίδια οικονομική πολιτική ενάντια στην τάξη μας: καιρός να σφίξουν τα ζωνάρια διαφορετικά θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη φτωχοποίηση ή αύξηση της εκμετάλλευσης.
Στην περίπτωση του τελευταίου paquetazo2 από [τον πρόεδρο του Εκουαδόρ] Lenín Moreno, αρχικά έχουμε μια αύξηση στο κόστος ζωής εξαιτίας της αύξησης στις τιμές των καυσίμων (καθώς εδώ στο Εκουαδόρ ξέρουμε ότι “όταν αυξάνονται οι τιμές των καυσίμων, όλα ακριβαίνουν”)· και, δεύτερον, υπάρχουν όλες οι μεταρρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις που επιβάλλονται για να φέρουν μεγαλύτερη ευελιξία και επισφαλιοποίηση (μείωση των μισθών, των συντάξεων, των διακοπών, ευέλικτες συμβάσεις εργασίας, τηλεεργασία κλπ.).
Παρ’ όλα αυτά, το πρόβλημα δεν είναι μόνο το πακέτο μέτρων ούτε η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση του Μορένο ή το IMF3. Το θεμελιώδες πρόβλημα είναι με ποιο τρόπο το κεφάλαιο επιτίθεται άμεσα και με τεράστια ένταση στην εργατική τάξη στις περιόδους κρίσης και πώς απαντάμε εμείς. Ο δρόμος, φυσικά, είναι η πάλη. Πρέπει, όμως, και να αναλύσουμε αυτοκριτικά και να διαμορφώσουμε μια στρατηγική για τους αγώνες της τάξης μας.
Έτσι όταν η θέρμη της ίδιας της συγκεκριμένης πάλης του προλεταριάτου σπάζει και ξεπερνά τα όρια του δημοκρατικού και του επικεντρωμένου στην ιδιότητα του πολίτη έδαφος, που είναι το έδαφος της αστικής τάξης και του Κράτους, και όταν σπάζει και τους τυποποιημένους, προβλέψιμους ρόλους που θέτουν τα συνδικάτα και τα κόμματα της αριστεράς, που το μόνο που θέλουν είναι να οικειοποιηθούν και να καθοδηγήσουν την προλεταριακή πάλη ώστε να μπορέσουν να διαπραγματευτούν με την άρχουσα τάξη για τα δικά τους ιδιαίτερα συμφέροντα που θα βελτιώσουν τη θέση τους, από τη στιγμή που συμβαίνει αυτό, η πιο δυναμική και θεμιτή απάντηση της εργατικής τάξης σ’ αυτά τα μέτρα λιτότητας είναι και θα είναι η άμεση, αυτόνομη και ανταγωνιστική δράση για την υπεράσπιση και την επιβολή των δικών μας ζωτικών συγκεκριμένων αναγκών· ή, τουλάχιστον, πρέπει να παλέψουμε ώστε οι πλούσιοι και οι ισχυροί να μην επιδεινώσουν τις ήδη εξαιρετικά άθλιες συνθήκες ύπαρξής μας.
Για να γίνει αυτό, πρέπει τα αιτήματα και οι διαμαρτυρίες της εργατικής τάξης να γενικευτούν και να ριζοσπαστικοποιηθούν, σε τέτοιο βαθμό που ούτε η κυβέρνηση ούτε το σύστημα ολόκληρο να μην μπορούν να συμμορφωθούν με τέτοια “αδύνατα” κοινωνικά αιτήματα· μόνο η ανατροπή του κεφαλαίου και του Κράτους θα μπορούσαν να τα ικανοποιοήσουν και τότε θα παλεύαμε για μια επαναστατική έξοδο από την καπιταλιστιtκή κρίση. Απομένουν πολλά, όμως, που πρέπει να γίνουν εδώ και παντού, ιδιαίτερα σ’ αυτή τη χώρα, στην οποία το επίπεδο της συσσωρευμένης ιστορίας της ταξικής πάλης, παρά κάποια συγκεκριμένα επεισόδια που μπορούν να “διασωθούν”, είναι γενικά χαμηλή και ασταθής.
Προς το παρόν, αυτό που είναι απαραίτητο και καλό είναι να βγούμε έξω και να διαμαρτυρηθούμε με τα συνθήματα “κάτω το πακέτο”, “κάτω ο Μορένο”, “κάτω το ΔΝΤ”, “χτίστε σχέσεις στους δρόμους” και να το κάνουμε συλλογικά, λιγότερο ή περισσότερο οργανωμένα, λιγότερο ή περισσότερο αυτόνομα, λιγότερο ή περισσότερο μαχητικά…αλλά πρέπει να πάμε παραπέρα (όπως ειπώθηκε το βράδυ σε μια γενική συνελευση): “κάτω η κυβέρνηση”, “κάτω οι καπιταλιστές”, “que se vayan todos, que no quede ni uno solo”4, “κάτω το κεφάλαιο, το Κράτος και όλες οι κυβερνήσεις και οι λακέδες τους!”.
Η μη εφαρμογή του paquetazo και η ανατροπή του [προέδρου] Μορένο (όπως συνέβη και με τους Bucaram, Mahuad και Gutierrez παλιότερα) θα ήταν πραγματικές “νίκες” για ένα εφικτό τώρα και νέο “κίνημα” κοινωνικής διαμαρτυρίας σ’ ολόκληρη τη χώρα. Αλλά, αντικειμενικά μιλώντας, στο εδώ και τώρα, λείπουν ακόμα οι απαραίτητες πραγματικές συνθήκες και κοινωνικές δυνάμεις, όπως το επίπεδο της ταξικής πάλης, αλλά κάτι γίνεται. Ίσως αυτή η κυβέρνηση επιχειρηματιών και τραπεζιτών μπορεί να πετύχει τον σκοπό της αλλά η προλεταριακή ταξική πάλη στους δρόμους θα προσπαθήσει να τους σταματήσεις και δεν θα είναι μάταιη. Η [ταξική] πάλη είναι ο τρόπος και είναι στην πάλη αυτή που μαθαίνουμε, ιδιαίτερα στη διάρκεια πραξικοπημέτων και αποτυχιών, ώστε να μπορέσουμε να τα μετασχηματίσουμε προς όφελός μας στις επόμενες μάχες.
Το γεγονός ότι αύριο θα υπάρχει μεγαλύτερη κοινωνική διαμαρτυρία σ’ αυτή τη χώρα, η οποία “κοιμάται” την τελευταία δεκαετία, δεν μικρό κατόρθωμα. Αντίθετα, παρακιμονούμενοι από τις δυνατές και παραδειγματικές διαδηλώσεις των τελευταίων εβδομάδων του Σεπτέμβρη στο Μπολιβάρ και το Carchi5, αύριο θα μπορούσε να είναι η αρχή των ημερών του Οκτώβρη6 του 2019 για το Εκουαδόρ. Οι διαμαρτυρίες θα αυξηθούν και ίσως υπάρξουν μερικά άλματα. Μερικές κοινωνικές οργανώσεις έχουν ανακηρύξει ήδη την 3η Οκτωβρίου ως την έναρξη μιας “πανεθνικής απεργίας”. Και έχουν υπάρξει ήδη μερικές διαδηλώσεις σ’ ολόκληρη τη χώρα. Ας περιμένουμε να δούμε τι θα συμβεί αύριο καθώς τα πράγματα στους δρόμους θα αρχίσουν να ζεσταίνονται και πάλι…
Ναι, πρέπει να βγούμε μπροστά και να διαμαρτυρηθούμε αλλά πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι αυτή είναι μόνο η αρχή και ότι πρέπει να τολμήσουμε να πάμε παραπέρα. Πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι, στην τελική, οι πλούσιοι και ισχυροί δεν θα πληρώσουν την κρίση· ότι αυτό δεν είναι ένα εθνικό ή “νεοφιλελεύθερο” πρόβλημα αλλά μάλλον ένα παγκόσμιο πρόβλημα του καπιταλισμού· ότι όλα αυτά δεν θα εξαλειφθούν με σιγουριά αν δεν εξαλείψουμε τον καπιταλισμό, ο οποίος θα συνεχίσει να μας επιτίθεται και να χειροτερεύει τις ζωές μας με περισσότερα μέτρα λιτότητας εξαιτίας της κρίσης· αλλά, την ίδια στιγμή, είναι τώρα που αρχίζει η πάλη μας για την υπεράσπιση των συμφερόντων μας ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση και συσσώρευση. Ό,τι κι αν συμβεί, με όρους αγώνα, οργάνωσης και συνείδησης, οι επικείμενες διαμαρτυρίες θα αφήσουν πολλά μαθήματα και αναμμένες φωτιές για την εργατική τάξη σ’ αυτό “το ημισφαίριο του κόσμου”. Είναι η ώρα. Ας δούμε τι θα συμβεί στους δρόμους αύριο.
Ένας τσατισμένος προλετάριος από την περιοχή του Εκουαδόρ
1 Στμ. Μεταφρασμένο από εδώ: https://ediciones-ineditas.com/2019/10/07/brief-analysis-on-the-paquetazo-and-the-coming-protests-in-ecuador-from-a-radical-critique.
2 Όρος που χρησιμοποιείται για το τελευταίο πακέτο μέτρων λιτότητας στο Εκουαδόρ [στμ. paquetazo στα ισπανικά σημαίνει πακέτο].
3 IMF: International Monetery Fund, [στμ. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ΔΝΤ].
4 “Να φύγουν όλοι, να μην μείνει ούτε ένας”.
5 Δύο επαρχίες του Εκουαδόρ.
6 Αναφορά στην Οκτωβριανή επανάσταση στη Ρωσία το 1917: jornadas octubrinas.