Υπερασπιζόμενοι το Charlottesville: Μια επιτόπια αναφορά

του Nick Murray¹

Την Κυριακή, ένας νεαρός φασίστας ήρθε στο Charlottesville της Βιρτζίνια, για να συμμετάσχει στην πορεία “Unite the Right” στο Emancipation Park της πόλης. Μετά τη διάλυση της μάζωξης των ακροδεξιών από την αστυνομία, οδήγησε το αμάξι του μέσα από ένα πλήθος ειρηνικών διαδηλωτών σε αντισυγκέντρωση που πορεύονταν στην πόλη. Μία από τις πορευόμενες, η Heather Heyer, χτυπήθηκε και σκοτώθηκε από το αυτοκίνητο. Άλλοι 19 αναφέρθηκαν ως τραυματίες, και ένας πραγματικός απολογισμός των θυμάτων θα περιελάμβανε επίσης όσους ήταν παρόντες και εμφάνισαν άμεσα συμπτώματα μετατραυματικού στρες.

Στεκόμουνα δίπλα στη σύγκρουση, έχοντας έρθει στο Charlottesville για να πάρω μέρος στις διαδηλώσεις ενάντια στο “Unite the Right”. Για όσους είμασταν στην πορεία, ο θάνατος της Heyer ήταν ιδιαίτερα σοκαριστικός γιατί ήρθε σε κάτι που έμοιαζε πολύ ήρεμο [lull]. Κανείς από την πορεία των ακροδεξιών δεν φαινόταν πουθενά. Τότε, περίπου 10 μέτρα πριν από την διασταύρωση, είδα ένα πλήθος που ήταν μπροστά από μένα να σπρώχνεται προς τα πίσω. Την ίδια στιγμή, άκουσε έναν δυνατό θόρυβο σύγκρουσης και έτρεξα να καλυφθώ. Με το που γύρισα, δευτερόλεπτα αργότερα, ο δρόμος ήταν ένα χάος και οι νοσηλευτές έσπευδαν στο σημείο.

Αυτό δεν ήταν, όπως αναφέρθηκε από κάποια ΜΜΕ, μια βίαιη εξέλιξη ή ένα παράδειγμα βίας που “εξεράγη” μες στη μέρα σαν να ωθήθηκε στην επιφάνεια από κάποιες φυσικές, υπόγειες δυνάμεις. Στο έδαφος, ήταν καθαρό ότι το Unite the Right οργανώθηκε για να φέρει βία τόσο κυριολεκτικ΄ξ όσο και μεταφορική στην κοινότητα του Charlottesville. Ηγέτες της “εναλλακτικής”-δεξιάς, οπλισμένοι με ρόπαλα και σπρέυ πιπεριού, δεν μιλούσαν μεταφορικά όταν διαφήμιζαν το γεγονός ως τη “Μάχη του Charlottesville”, μια εικόνα που επανεπιβεβαίωναν με εικόνες του Photoshop που απεικόνιζαν αυτούς τους ηγέτες να πυροβολούν ανθρώπους με το σημάδι “Antifa,” ή αντιφασίστες.

Η φαύλη ιεραρχία των συμμετεχόντων φασιστικών και “εναλλακτικών” δεξιών ομάδων τονίστηκε όταν ένας από τους ηγέτες, ένας άντρας με το όνομα Baked Alaska, δέχθηκε σπρέυ πιπεριού για να του παρασχεθεί ιατρική φροντίδα κατά προτεραιότητα γιατί ήταν ένας “V.I.P.” Είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι θα γινόταν κάτι αντίστοιχο για τους αντιδιαδηλωτές. Χάρις σε μια μαζική οργανωτική προσπάθεια, οι κάτοικοι της Charlottesville στάθηκαν πλάι-πλάι σε συμμάχους εκτός της πόλης, σχηματίζοντας έναν ευρύ και ισχυρό συνασπισμό που δούλεψε συλλογικά για να υπερασπιστεί την πόλη απέναντι σε εκατοντάδες ανθρώπους που ανοιχτά αυτοπροσδιορίζονταν ως φασίστες, ναζί και λευκοί εθνικιστές. Σε μια πρωινή πορεία, ένας ομιλητής ανακοίνωσε ότι ήταν καινούριος στην Charlottesville. Κάποιος στο πλήθος ανταπάντησε: “Καλωσόρισες”!

“Άνθρωποι διαφορετικού δόγματος, χρώματος και τρόπου ζωής, ήρθαν για να κινητοποιηθούν”, είπε νωρίς το πρωί της Κυριακής, ο David Straughn, ένα μέλος του τοπικού παραρτήματος του Black Lives Matter στο Charlottesville, ενώ περιμέναμε για μια πορεία με επικεφαλής κληρικούς να βγει στους δρόμους. Υπήρχε ένα αίσθημα ταραχής στον αέρα, αλλά και πολλής αγάπης και, κάτω απ’ αυτό, μια μικρή δόση χαράς/αγαλλίασης, ακόμα και απόλαυσης, καθώς συνειδητοποιούσαμε με ποια πλευρά είχαμε πραγματικά ενωθεί. “Είμαστε δυνατοί. Δημιουργούμε το προσχέδιο για ολόκληρο το έθνος”.

“Οι διαδηλωτές”, είπε ο Straughn, θα αντιμετώπιζαν “άλλες ομάδες λευκής υπεροχής που ήρθαν και διέχεαν το μίσος τους στις γειτονιές άλλων ανθρώπων, στο Πόρτλαντ, στο Τενεσσή, στη Νέα Υόρκη, στην Ουάσιγκτον D.C. Δημιουργούμε το προσχέδιο. Μπορείτε να το κάνετε αυτό. Μπορείτε να ενωθείτε όλοι και να πολεμήσετε ενάντια στην λευκή υπεροχή. Αν μπορεί να το κάνει το Charlottesville, τότε όλοι μπορούν να το κάνουν”.

Αυτό κάνει το παράδειγμα του Charlottesville ιδιαίτερα χρήσιμο. Δεν ήταν, όπως θα ήθελε να πιστεύει η “εναλλακτική”-δεξιά, απλά αντιφασίστες που απέρριψαν αυτούς τους φασίστες – ήταν μια ολόκληρη κοινότητα, λειτουργώντας ως κοινότητα. Σε μια πρωινή σύγκρουση που έλαβε χώρα μεταξύ Emancipation Park και High Street, κληρικοί από διάφορα δόγματα είχαν κάνει “αλυσίδες” πίσω από μια ομάδα κομμουνιστών που είχαν κάνει το ίδιο. Φασίστες στο άλλο μπλοκ απάντησαν με χαιρετισμούς “Λευκής Δύναμης” και στη συνέχεια διέσχισαν το πεζοδρόμιο. Έμοιαζαν να είναι αρκετά βιαστικοί – μέχρι που κάποιος στην ομάδα σταμάτησε για να ξυλοκοπήσει έναν μεσήλικα άντρα που τον είχαν ξαπλώσει κάτω. Στον απόηχο αυτού, άνθρωποι έξω από την First United Methodist Church προσέφεραν νερό σ’ αυτούς που είχαν δεχτεί επίθεση. Ένας ιερέας στο πάρκινγκ μου είπε ότι του ενέπνευσε μεγάλη ελπίδα να βλέπει τόσους πολλούς αντιδιαδηλωτές στον δρόμο. Και στη συνέχεια με αγκάλιασε (αργότερα αυτή η εκκλησία έγινε ένα κέντρο περίθαλψης για το βιωματικό τραύμα των αυτοπτών μαρτύρων που έφευγαν από τη σκηνή της επίθεσης του αυτοκινήτου).

Εστιατόρια – κάποια υπό την πίεση των κατοίκων, άλλα ενεργώντας ανεξάρτητα – αρνήθηκαν τις υπηρεσίες τους σε φασίστες που περνούσαν τις εισόδους τους. Ακόμα και το συνηθσισμένο σημείο που έχω το κυριακάτικο brunch μου πήρε θέση. “Έχουμε πολύ κόσμο στην ουρά”, είπε ο ιδιοκτήτης σε όσους περίμεναν για τραπέζι. “Οπότε οποιοσδήποτε είναι Ναζί πρέπει να ξεκουμπιστεί από δω”.

Κάποια οργάνωση εκ μέρους των ντόπιων ήταν ανάλογα άτυπη. Μια κάτοικος της Charlottesville που δεν είχε παρακολουθήσει την αντισυγκέντρωση, μου είπε ότι οι γείτονές της είχαν συνεισφέρει στην υπόθεση παρκάροντας τα αυτοκίνητά τους κατά μήκος του δρόμου – ήταν ένας γρήγορος τρόπος για να μπλοκαριστούν ήσυχα οι λευκοί σουπρεματιστές που θα ήθελαν να παρκάρουν εκεί τα φορτηγάκιά τους.

Όσοι κάτοικοι της Charlottesville δεν συμμετείχαν φαίνεται ότι το μετάνιωσαν: στη διάρκεια της Κυριακής με προσέγγισαν δυο φορές ξένοι που μου έδωσαν ευχές και με ρώτησαν πώς θα μπορούσαν να εμπλακούν σε μελλοντικές αντιρατσιστικές δράσεις. Ένα καθήκον σε άλλες πόλεις θα είναι να βοηθηθούν τέτοιοι άνθρωποι να συμμετάσχουν σε διαμαρτυρίες πριν αυτές συμβούν και να προετοιμάζονται κατάλληλα για τέτοιες καταστάσεις που, όπως έχουμε δει, μπορούν γρήγορα να γίνουν εξαιρετικά έντονες.

Στη Charlottesville αφθονούσε αυτό το είδος οργάνωσης: μεγάλο μέρος της υποδομής είχε δημιουργηθεί ενόψει μιας πορείας της Κου Κλουξ Κλαν στις αρχές του Ιουλίου. Η ΚΚΚ είχε συγκεντρωθεί στο Justice Park. Το Σάββατο, το Justice Park έγινε ένας τόπος καταφυγίου όπου οι αντιδιαδηλωτές είχαν την άδεια να συγκεντρωθούν. Οι αριστεροί που παρακολούθησαν ασχολήθηκαν έντονα να κάνουν μια εντυπωσιακά συντονισμένη παρουσία. Η Redneck Revolt, μια αναρχική ομάδα, περιφρούρησε την περίμετρο με AR-15 ενώ Κουάκεροι σιωπηλά προσεύχονταν κάτω από τα δέντρα εντός της περιμέτρου. Αργότερα, νωρίς το απόγευμα, το πάρκο έγινε τόπος συνάντησης για τους Δημοκράτες Σοσιαλιστές της Αμερικής και άλλες ομάδες.

Όσο μπορώ να πω, η ιδέα της “ποικιλομορφίας των τακτικών” αναγνωρίστηκε από όλα τα μέρη. Οι λέξεις επαναλμβάνονταν συχνά στις συναντήσεις που έθεσαν τη βάση για την άμυνα της Κυριακής. Όταν έφθασε η μέρα, η φράση δεν ήταν πλέον απαραίτητη, γιατί έγινε γρήγορα φανερό ότι σε μια σύγκρουση με τους Ναζί – κυριολεκτικά Ναζί, που καλούν υπέρ της λευκής εξουσίας και φορούν εξοπλισμό καλυμμένο με εμβλήματα των Ναζί – δεν χρειάζεσαι καμμιά κοινοτοπία για να θυμίσεις στον εαυτό σου πώς να αντιμετωπίσεις αυτούς που πορεύονται μαζί σου χέρι-χέρι, ιδιαίτερα όχι όταν οι σύντροφοί σου βάζουν τα σώματά τους σε κίνδυνο για να προστατέψουν την πόλη.

Κάθε κόμβος της οργανωμένης δραστηριότητας έπαιξε τον ρόλο της, και κάυε μέρος αναγνώρισε τον ρόλο των άλλων. Οι άνθρωποι που επέβλεπαν την Πρώτη Μεθοδιστική Εκκλησία δεν παρείχαν άσυλο μόνο σε συγκεκριμένους τύπους διαδηλωτών. Τουλάχιστον δυο θρησκευτικοί ηγέτες, ο Cornel West και ο Αιδ. Osagyefo Sekou, αναγνώρισαν ότι οι Antifa τους έσωσαν τη ζωή. Εν τω μεταξύ, όσοι προτιμούσαν τις τακτικές των Antifa, ή τουλάχιστον αυτοί που μίλησα μαζί τους, αναγνώρισαν ότι υπήρχε αρκετή δουλειά ακόμα να γίνει με όσους δεν ήταν συνηθισμένοι και δεν αισθάνονταν άνετα με την άμεση αντιπαράθεση, ιδιαίτερα εκείνοι όπως οι μετανάστες που ήταν ιδιαίτερα ευάλλωτοι στις συνέπειες.

Πρέπει να σημειώσω ότι δεν ήμουν στο Charlottesville ως δημοσιογράφος (δεν σκόπευα να γράψω αυτή την αναφορά μέχρι τη στιγμή που ένας φίλος το πρότεινε το επόμενο πρωί). Επειδή ήδη μετέδιδα πληροφορίες μεταξύ ακτιβιστών που δεν ήταν επιτόπου και αυτών που ήταν, τα κοινωνικά μέσα δεν ήταν μια σημαντική πηγή, και δεν παρακολουθούσα τις πηγές μου [feed] στο Facebook και το Twitter. Έτσι ήταν ακόμα πιο παράταιρο όταν τελικά μπήκα στο διαδίκτυο και είδα λίγους φιλελεύθερους σχολιαστές – μερικοί αρκετά γνωστοί, μερικοί απλά μέρος των δικών μου δικτύων – να βάλλουν κατά μερικών από τους πιο ριζοσπαστικοποιημένους διαδηλωτές στον συνασπισμό της Charlottesville, ενώ ακόμα μέλη αυτού του συνασπισμού ήταν σε άμεσο φυσικό κίνδυνο. Αυτοί που απορρίπτουν την αρχή της “ποικιλομορφίας των τακτικών” που βοήθησε να διατηρηθεί ενωμένη αυτή η συμμαχία θα έπρεπε να σκεφθούν σοβαρά την πιθανότητα ότι ίσως να μην είναι “ανάμεσα στις δυο πλευρές” αλλά απλά με την λάθος πλευρά.

Μετά τη Charlottesville, κανείς δεν μπορεί πλέον να αρνηθεί ότι αυτή η μάχη είναι απλά αυτό – μια μάχη. Οι ομάδες της “εναλλακτικής”-δεξιάς, των φασιστών και των λευκών σουπρεματιστών οργάνωσαν το “Unite the Right” με τον διακηρυγμένο στόχο να τσακίσουν την αντιρατιστική αντιπολίτευση. Απέτυχαν μπροστά σε ολόκληρο τον κόσμο. Ήδη το απόγευμα της Κυριακής, ένας από τους αρχηγούς τους, ο Jason Kessler, κυριολεκτικά έφυγε τρέχοντας από την πόλη (και φαίνεται ότι δεν είχε καν σωματοφύλακες γιατί αυτή η αποτυχία δημιούργησε ένα σχίσμα με τους δηλωμένους ναζί του Traditionalist Workers Party²).

Αυτό ίσως καθιστά την αντίσταση στην Charlottesville ένα τραυματικό είδος επιτυχίας – αν και μερικές φορές είναι ευκολότερο να κρίνεις αυτό το είδος πραγμάτων όταν δεν είσαι επιτόπου. Από εκεί που ήμουνα και από αυτό του οποίου ήμουνα μάρτυρας, οποιαδήποτε επιτυχία είχε σαν προϋποθέσεις τα εξής δυο πράγματα. Πρώτον, το κουράγιο, την ενότητα και τον συντονισμό του συνασπισμού που έχω περιγράψει.

Δεύτερον, ήταν κρίσιμο ότι σχεδόν κάθε άτομο το οποίο άκουσα – είτε αντιπροσώπευε το Black Lives Matter, το Antifa, την Συμμαχία των Μαύρων Φοιτητών του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, μια εκκλησία ή μια οποιαδήποτε από τις δεκάδες άλλες οργανώσεις που ήταν παρούσες το Σάββατο – συνέδεσαν ρητά τα γεονότα της Κυριακής με τον συστηματικό και ιστορικό ρατσισμό στη Βιρτζίνια και αλλού. Στην Charlottesville, η πρόκληση είναι τώρα πώς θα χρησιμοποιηθεί η τωρινή δυναμική/ορμή και η οργανωτική ικανότητα για να ωθήσουν περισσότερο τη μάχη ενάντια στη λευκή υπεροχή ως σύστημα. Αλλού, η πρόκληση είναι επίσης να μάθουμε από την Charlottesville, που έχει αποδείξει ότι μια πόλη μπορεί να οργανώσει την αυτοάμυνά της όταν καταφτάνουν/κατεβαίνουν οι λευκοί εθνικιστές.