Δεν είναι οπαδοί του Έβο! Είναι Alteños, διάολε!

της Colectivo Curva1

Ανακοίνωση από την συλλογικότητα Colectivo Curva σχετικά με την αντίσταση των ανθρώπων στο Ελ Άλτο, ως αντίδραση στην σε εξέλιξη προσπάθεια πραξικοπήματος στη Βολιβία. Όντας εγκατεστημένα τα ίδια στο Ελ Άλτο, τα μέλη της Colectivo Curva ισχυρίζονται ότι οι αυτόχθονες του Ελ Άλτο θυμούνται την ιστορία των αγώνων τους ενάντια στην κυβέρνηση Μοράλες: δεν αγωνίζονται γι’ αυτόν ή το κόμμα του αλλά ενάντια σε μια επίθεση στις κοινότητές τους από τους ακροδεξιούς πραξικοπηματίες.

Γράφω γι’ αυτούς που έχουν μείνει σιωπηλοί και για μας που είμαστε στους δρόμους, για την νεολαία των Ayamara2 έχουμε παρατηρήσει πολλές φορές και ακούσει χωρίς να λέμε κάτι ως απάντηση απρόθυμοι να κάνουμε κάτι εν όψει της πολιτικής κατάστασης, εν όψει της παλιάς διαμάχης ανάμεσα στην αριστερά και τη δεξιά που εκπροσωπούνται από τα πολιτικά κόμματα MAS3 (Έβο) και CC4 (Mesa).

Οι ιθαγενείς λαοί ή, όπως αποκαλούμαστε, “αυτόχθονες λαοί”, έχουμε υποφέρει για πάνω από μια δεκαετία τη φθορά και την εργαλειοποίηση των πολιτισμικών μας στοιχείων από το MAS. Για μια στιγμή πιστέψαμε ότι είναι η κυβέρνησή μας, επειδή υπήρχε ένα μελαχρινό πρόσωπο στο τιμόνι της χώρας, ένα πρόσωπο όμοιο με μας. Αυτό τελείωσε! Τελείωσε όταν η ίδια κυβέρνηση άρχισε να σφαγιάζει τον λαό μας, ο οποίος είχε πολεμήσει γι’ αυτήν και την είχε υπερασπίσει.

Η πόλη του Ελ Άλτο έχει μια ιστορική μνήμη, τοποθετείται γεωγραφικά σε πεδία μάχης. Ακριβώς εκεί που είχαν στρατοπεδεύσει ο Tupak Katari και η Bartolina Sisa5. Εκεί ζουν οι ίδιοι απόγονοι εκείνης της γενναίας γενιάς που πέθανε στον σκοτωμό του 1781, και, ναι, το 2003 (οι πόλεμοι των αερίων) ήταν επίσης ένα πεδίο μάχης. Τότε, η μάχη μας ήταν νικηφόρα πετυχαίνοντας να διώξει τον ξένο που προσποιούνταν ότι είναι πολιτικός.

Χτες, μετά την παραίτηση του αυτόχθονα προέδρου (στον οποίο πολλο είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους) ή τη στιγμή που ακούσαμε για την παραίτησή του, οι μελαμψός και ταπεινός λαός μου είχε μια όψη ήττας, γεμάτη δάκρυα και αδυναμία.

11 Νοεμβρίου: Τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει, όχι πολύ. Οι Alteños6 φωνάζουν “El Alto de pie, nunca de rodillas” (“Το Ελ Άλτο κρατά, δεν γονατίζει ποτέ”). Μέχρι χτες, αναρωτιόμασταν για το τι έπρεπε να κάνουμε, εκείνο ή το άλλο. Δεν ξέραμε αν έπρεπε να υποστηρίξουμε τον Έβο Μοράλες και τι είχε κάνει η κυβέρνησή του ή τι αντιπροσώπευε. Δεν ξέραμε, επίσης, αν έπρεπε να υποστηρίξουμε τη μάχη της άλλης πλευράς, καθοδηγούμενης από ρατσιστές ηγέτες και εκτελεστές που ισχυρίζονται ότι είναι δημοκράτες και αντιρατσιστές αλλά που στις δράσεις τους καίνει το σύμβολο του αντιαποικιοκρατικού αγώνα:την Wiphala. Την πλευρά που κλωτσά αυτόχθονες γυναίκες, που φτύνει το μίσος της στους δρόμους. Είναι απλό, αυτό που βλέπεις αυτό είναι, δεν υπάρχει καμμιά θυματοποίηση.

Μέχρι χτες, το Ελ Άλτο ήταν “από δω γκρεμός και πίσω ρέμα”. Γιατί να υποστηρίξουμε έναν “δικτάτορα”; Γιατί να υποστηρίξουμε τους αντιπροσώπους των εμπρησμών, των κλωτσιών, αυτούς που φτύνουν μίσος; Γιατί να υποστηρίξουμε και να πάμε με οποιοδήποτε από αυτά τα κόμματα αν δεν αντιποσωπεύουν αυτό που πραγματικά αισθανόμαστε και σκεφτόμαστε ως alteños/as; Και όπως συμβαίνει πάντα στην ιστορία μας, είναι στις δύσκολες στιγμές που φαίνεται ποιος είναι ποιος και ποιοι είναι ομοαίματοι7.

Παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να είμαστε σίγουροι για κάτι: έχει ξεκινήσει μια σύγκρουση με τους κληρονόμους της δημοκρατικής κάστας που δεν αποδέχεται την πολιτισμική και κοινωνική διαφορετικότητα· η μάχη ξεκίνησε αιώνες πριν, και επέστρεψς και πάλι τις τελευταίες μέρες εναντίον των Aymara, των Quechuas και άλλων λαών. Αντιμετωπιζόμαστε σαν υποστηρικτές του Έβο, σαν βάνδαλοι, γκάνγκστερ, σαν παλιάνθρωποι που φέρνουν το χάος. Κατηγορούμαστε ότι είμαστε κομμάτι των ομάδων που λεηλατούν…σε ποια βάση; Ο μοναδικός σκοπός αυτών των ισχυρισμών είναι να μας απονομιμοποιήσουν με μια λέξη: masista! (οπαδός του Έβο), Και τι λένε για την απόρριψη από μας των πράξεων που διαπράττονται; Δεν λένε ΤΙΠΟΤΑ, ούτε λέξη.

Το κάψιμο του φλογερού μας συμβόλου και της λανθασμένης κατηγορίας της Wiphala ως ενός συμβόλου του MAS, έχει ξαναζωντανέψει το μαχητικό πνεύμα των ανθρώπων του Ελ Άλτο. Και όπως πάντα, είμαστε μόνοι. Όπως το 2003, με μια αστυνομία που έχει ξεπουληθεί και τώρα υπερασπίζεται μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα, ρίχνοντας μας δακρυγόνα και πυροβολώντας τη νεολαία, αθώα κορίτσια, ΝΑΙ, αθώα κορίτσια που απλά κοιτούσαν ή συνόδευαν τις μητέρες τους. Ποιο έθνος υπερασπίζονται αυτοί οι αστυνονικοί;

Ακούστε. Αυτός που μπλοκάρει τους δρόμους δεν είναι οπαδός του Έβο, δεν είναι αυτός που είναι θυμωμένος με το κάψιμο του συμβόλου του, την αδιαφορία, τον αυταρχισμό, αυτοί δεν είναι οπαδοί του Έβο, όχι, όχι και χίλιες φορές όχι. Καταλάβετε ότι αυτοί που είναι στους δρόμους δεν είναι masistas (υποστηρικτές του Έβο), είναι μια κοινωνία, είναι μια πόλη μεταναστών μέσα στην ίδια την περιοχή τους ως aymara που κινητοποιούνται. Είναι η πόλη των aymara. Είναι οι βετεράνοι του 2003. Είναι τα ορφανά αυτών που έχασαν τους γονείς τους εξαιτίας μιας κυβέρνησης που τώρα διακηρύσσει τη δημοκρατία. Δεν είναι οπαδοί του Έβο. Είναι alteños και alteñas που μάχονται. Είναι Aymaras.

El Alto, Νοέμβριος 2019
Ivan Apaza Calle

2 Στμ Aymara ή Aimara: αυτόχθονας λαός των περιοχών των Άνδεων και Αλτιπλάνο της Νότιας Αμερικής. Περίπου 1 εκατομμύριο ζουν στη Βολιβία, το Περού και τη Χιλή. Οι πρόγονοί τους ζούσαν στην περιοχή για πολλούς αιώνες πριν υποδουλωθούν στους Ίνκα στα τέλη του 15ου και τις αρχές του 16ου αιώνα και στη συνέχεια στους Ισπανούς. Με τους Ισπανο-αμερικανικούς αγώνες για την Ανεξαρτησία (1810–1825), οι Aymaras έγιναν υπήκοοι των νέων εθνών της Βολιβίας και του Περού.

3 Στμ. Movimiento Al Socialismo, Κίνημα για τον Σοσιαλισμό, γνωστό και ως MAS, είναι ένα αριστερό, λαϊκιστικό και ιθαγενιστικό πολιτικό κόμμα στη Βολιβία με ηγέτη τον Έβο Μοράλες που ιδρύθηκε το 1998 και είχε τη διακυβέρνηση της χώρας από το 2006 – μετά την ευρεία νίκη στις εκλογές του Δεκεμβρίου του 2005 – μέχρι την πρόσφατη παραίτηση του Μοράλες, τον Νοέμβριο του 2019. Είναι επίσης και η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στο αυτοδιοικητικό επίπεδο. Οι υποστηρικτές του είναι γνωστοί ως Masistas.

4 Στμ. Comunidad Ciudadana, Κοινότητα Πολιτών, γνωστή και ως CC, κεντρώος πολιτικός συνασπισμός στη Βολιβία, υπό την ηγεσία του πρώην προέδρου Κάρλος Μέσα, που ιδρύθηκε το 2018 για να διεκδικήσει τη νίκη στις γενικές εκλογές του 2019. Δημιουργήθηκε με την συμμαχία των Revolutionary Left Front (Επαναστατικό Αριστερό Μέτωπο, FRI), Sovereignty and Freedom (Εθνική Κυριαρχία και Ελευθερία, Sol.Bo), All Organization, και Kochala Force. Στις εκλογές εξέλεξε 50 βουλευτές και 14 γερουσιαστές στην Πολυεθνοτική Νομοθετική Συνέλευση (Plurinational Legislative Assembly).

5 Στμ. Túpac Katari ή Catari: αυτόχθονας της φυλής Aymara και ηγέτης, κατά τον 18ο αιώνα, μιας από τις πιο σημαντικές εξεγέρσεις στην περιοχή του Άνω Περού κατά την περίοδο της αποκιοκρατίας (τωρινή Βολιβία), κατά την οποία πολιόρκησε επί έξι μήνες τη Λα Πας. Στην εξέγερση ήταν στο πλευρό του και η γυναίκα του Bartolina Sisa και η αδελφή της Gregoria Apaza.

6 Στμ. Ελ Άλτο, Alteños: Το Ελ Άλτο είναι πόλη στη Βολιβία, τμήμα της μητροπολιτικής περιοχής της Λα Πας. Χτισμένο στα Αλτιπλάνος, σε υψόμετρο 4.150 μέτρων, είναι η μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο στο μεγαλύτερο υψόμετρο· Alteños είναι το όνομα των κατοίκων του.

7 Στμ. Στο ισπανικό πρωτότυπο: los momentos más difíciles muestran quién es quién y que la sangre llama a la sangre.